नमस्कार मित्रांनो आजच्या पोस्टमध्ये आपण Maharashtra general knowledge questions and answers in marathi ( महाराष्ट्र जनरल नॉलेज मराठी) मध्ये पाहणार आहोत, जे की प्रश्न आणि त्यांचे विस्तारपूर्वक उत्तर असेल. जेणेकरून एका प्रश्नामध्ये तुमचे खूप प्रश्न कव्हर होतील. एमपीएससी (MPSC) तसेच राज्य शासनाच्या इतर सर्व परीक्षांमध्ये अशा पद्धतीने प्रश्न विचारले जातात. हे प्रश्न तुम्हाला नक्कीच उपयोगी पडतील. ही पोस्ट तुमच्या मित्रासोबत शेअर करा.
Maharashtra general knowledge questions and answers in marathi | महाराष्ट्र जनरल नॉलेज मराठी
प्रश्न: महाराष्ट्राची राजधानी मुंबई कोणत्या कारणांसाठी ओळखली जाते?
उत्तर: मुंबई ही महाराष्ट्राची राजधानी आहे आणि भारताची आर्थिक राजधानी म्हणूनही ओळखली जाते. येथे बॉलिवूड फिल्म इंडस्ट्री असून, अनेक प्रमुख उद्योग आणि कंपन्यांचे मुख्यालय आहेत. शिवाय मुंबईला ” स्वप्नांची नगरी” म्हणूनही ओळखले जाते कारण इथे लोक आपल्या स्वप्नांना पूर्ण करण्यासाठी येतात. मुंबईतील गेट वे ऑफ इंडिया, मरिन ड्राईव्ह, आणि जुहू बीच हे प्रमुख पर्यटन स्थळे आहेत.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील अजिंठा वेरूळ लेणी का प्रसिद्ध आहेत?
उत्तर: अजिंठा वेरूळ लेणी छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यात स्थित आहेत आणि युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांच्या यादीत समाविष्ट आहेत. अजिंठा लेण्या बौद्ध वास्तुकलेचे उत्कृष्ट नमुने आहेत, तर वेरूळ लेण्या हिंदू, बौद्ध, आणि जैन धर्माच्या मूर्तीकलेचे प्रतीक आहेत. विशेषतः कैलास लेणी ही पूर्णपणे खडकात कोरलेली आहे, जी स्थापत्यशास्त्राचा एक अद्भुत नमुना आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील पंढरपूरचे महत्त्व काय आहे?
उत्तर: पंढरपूर हे महाराष्ट्रातील प्रमुख धार्मिक स्थळ आहे, जे विठोबा किंवा पांडुरंगाच्या भक्तांसाठी प्रसिद्ध आहे. आषाढी एकादशी आणि कार्तिकी एकादशी या दिवशी लाखो भाविक पंढरपूरच्या विठोबा मंदिरात दर्शनासाठी येत असतात. संत तुकाराम, संत ज्ञानेश्वर यांसारख्या संतांनी वारकरी संप्रदायाचा प्रचार येथे केला, ज्यामुळे महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक आणि आध्यात्मिक परंपरेत पंढरपूरचे विशेष महत्त्व आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील सह्याद्री पर्वतरांगा कोणत्या नैसर्गिक सौंदर्यासाठी ओळखल्या जातात?
उत्तर: सह्याद्री पर्वतरांगा पश्चिम घाटात येतात आणि त्यांचे नैसर्गिक सौंदर्य पाहण्यासारखे आहे. येथे भोरघाट, ताम्हिणी घाट, माळशेज घाट, महाबळेश्वर, आणि लोनावळा या ठिकाणांवरील धबधबे, दऱ्या, आणि हिरवाई पर्यटकांना आकर्षित करतात. शिवाय, येथे जैवविविधता आणि काही दुर्मिळ प्रजातींचे वनस्पती आणि प्राणी सापडतात, त्यामुळे हे क्षेत्र पर्यावरणदृष्ट्या महत्वाचे आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील रायगड किल्ल्याचे ऐतिहासिक महत्त्व काय आहे?
उत्तर: रायगड किल्ला हा छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या राज्याभिषेकाचे ठिकाण आहे. याच किल्ल्यावर शिवाजी महाराजांनी स्वराज्य स्थापनेची शपथ घेतली होती, आणि त्यांना येथे छत्रपती म्हणून राज्याभिषेक करण्यात आला. रायगड किल्ला समुद्रसपाटीपासून 2700 फूट उंच आहे आणि तो स्थापत्य व संरक्षणाच्या दृष्टिकोनातून महत्वपूर्ण आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील गणपतीपुळे हे ठिकाण का प्रसिद्ध आहे?
उत्तर: गणपतीपुळे हे रत्नागिरी जिल्ह्यातील समुद्रकिनारी वसलेले देवस्थान आहे, जेथे स्वयंभू गणेशमूर्ती आहे. गणपतीपुळेचा समुद्रकिनारा स्वच्छ आणि सुंदर असून, पर्यटकांसाठी ठिकाण आहे. गणपतीपुळे धार्मिक तसेच पर्यटनाच्या दृष्टिकोनातून विशेष ओळखले जाते.
Maharashtra general knowledge questions and answers in marathi | महाराष्ट्र जनरल नॉलेज मराठी
प्रश्न: महाराष्ट्रातील संत तुकाराम यांचे कार्य काय आहे?
उत्तर: संत तुकाराम हे महाराष्ट्रातील महान संत आणि वारकरी संप्रदायाचे प्रमुख आहेत. त्यांनी विठोबा भक्तीचे महत्व पटवून दिले आणि त्यांचे अभंग आजही समाजात आदराने म्हटले जातात. त्यांच्या अभंगातून त्यांनी समाजातील विषमता, अधर्म, आणि अज्ञान दूर करण्यासाठी समाज प्रबोधन केले.
प्रश्न: कोल्हापूरचे अंबाबाई मंदिर का प्रसिद्ध आहे?
उत्तर: कोल्हापूरचे अंबाबाई मंदिर (महालक्ष्मी मंदिर) हे भारतातील शक्तिपीठांपैकी एक आहे. येथे देवी महालक्ष्मीची मूर्ती आहे, जी सुंदर शिल्पकलेचा उत्तम नमुना आहे. कोल्हापूरला “दक्षिण काशी” असेही म्हणतात.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील ताडोबा अभयारण्याचे विशेष काय आहे?
उत्तर: ताडोबा अभयारण्य हे चंद्रपूर जिल्ह्यात आहे आणि महाराष्ट्रातील सर्वांत जुने वाघ अभयारण्य आहे. येथे बंगाल वाघ, अस्वल, चितळ, सांबर यांसारख्या विविध वन्यप्राण्यांचा वावर आहे. हे ठिकाण पर्यावरणप्रेमींना आणि वन्यजीव फोटोग्राफरना आकर्षित करते.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील पैठणी साडीचा इतिहास काय आहे?
उत्तर: पैठणी साडी महाराष्ट्रातील पैठण येथे बनवली जाते, जी पारंपरिक हातमागावर तयार केली जाते. ही साडी रेशमी धाग्यांपासून तयार केली जाते आणि यावर केलेले सुंदर नक्षीकाम हे मुख्य वैशिष्ट्य आहे. पैठणी साड्या विशेषतः महाराष्ट्रातील सणसमारंभांमध्ये लोकप्रिय आहेत.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील नागपूर शहर कोणत्या कारणांसाठी प्रसिद्ध आहे?
उत्तर: नागपूर शहराला “संत्र्याचे शहर” म्हणून ओळखले जाते कारण येथे संत्र्यांचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात होते. तसेच नागपूर हा भारताचा भूगोलातील केंद्रबिंदू आहे. नागपूरमध्ये “दीक्षाभूमी” हे महत्त्वाचे बौद्ध धार्मिक स्थळ आहे, जेथे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी बौद्ध धर्म स्वीकारला होता.
प्रश्न: मुंबईतील गेट वे ऑफ इंडिया कधी आणि कोणत्या कारणासाठी बांधले गेले ?
उत्तर: गेट वे ऑफ इंडिया हे मुंबईतील एक ऐतिहासिक स्मारक आहे, जे 1924 मध्ये बांधले गेले. हे स्मारक इंग्लंडचे राजे जॉर्ज 5 वे यांच्या भारत भेटीच्या स्मरणार्थ बांधण्यात आले. गेटवे ऑफ इंडिया अरबी समुद्राच्या काठावर स्थित असून, हे पर्यटकांसाठी मुंबईचे आकर्षण केंद्र आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील महाबळेश्वर हिल स्टेशन कोणत्या गोष्टीसाठी ओळखले जाते?
उत्तर: महाबळेश्वर हे महाराष्ट्रातील सर्वात प्रसिद्ध हिल स्टेशन आहे, जे सह्याद्री पर्वतामध्ये स्थित आहे. येथे प्रसिद्ध “जलाशय” आणि “प्रतापगड किल्ला” आहे. तसेच, येथे आंबे, स्ट्रॉबेरी आणि चिकूची शेती मोठ्या प्रमाणावर आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील “भीमाशंकर” ज्योतिर्लिंगाचे महत्त्व काय आहे?
उत्तर: भीमाशंकर हे महाराष्ट्रातील 12 ज्योतिर्लिंगांपैकी एक आहे, जे पुणे जिल्ह्यात स्थित आहे. येथे भगवान शिवाचे प्रसिद्ध मंदिर आहे. येथे सह्याद्री पर्वत आणि निसर्गाची अप्रतिम सौंदर्य आहे. भीमाशंकरला जंगली प्रदेश आणि जैवविविधतेसाठीही ओळखले जाते, ज्यामुळे पर्यटक आणि भाविक येथे येतात.
Maharashtra general knowledge questions and answers in marathi | महाराष्ट्र जनरल नॉलेज मराठी
प्रश्न: महाराष्ट्रातील लोनार सरोवर कसे निर्माण झाले आहे?
उत्तर: लोनार सरोवर हे बुलढाणा जिल्ह्यात आहे, आणि ते उल्कापातामुळे निर्माण झालेले क्रेटर लेक आहे. याचे पाणी क्षारयुक्त आहे, ज्यामुळे येथे जैविक विविधता पाहायला मिळते. हे सरोवर साधारणतः 50,000 वर्षांपूर्वी तयार झाले असल्याचे संशोधनात दिसून आले आहे, आणि ते एक अद्वितीय भूवैज्ञानिक वैशिष्ट्य मानले जाते.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील “शिवनेरी किल्ला” कोणत्या ऐतिहासिक घटनेसाठी प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर: शिवनेरी किल्ला पुणे जिल्ह्यात आहे, आणि छ. शिवाजी महाराज यांचा जन्म येथे झाला. किल्ला दाट जंगल आणि खडकाळ भागात असून, त्याचे स्थान रक्षणासाठी अनुकूल आहे. शिवनेरी किल्ल्याचे ऐतिहासिक महत्त्व आणि छ. शिवाजी महाराजांची जन्मभूमी असल्यामुळे, येथे दरवर्षी अनेक शिवभक्त भेट देतात.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील “आसुद” गाव कोणत्या गोष्टीसाठी ओळखले जाते?
उत्तर: रत्नागिरी जिल्ह्यातील आसुद गाव हे कोकणातील एक ऐतिहासिक गाव आहे, जिथे पर्यटकांना प्राचीन मंदिरं आणि कोकणी संस्कृती अनुभवायला मिळते. गावात विविध देवळे, पौराणिक कथा आणि कोकणी पारंपरिक जीवनशैली पाहायला मिळते. त्यामुळे पर्यटनाच्या दृष्टिकोनातून हे ठिकाण महत्त्वाचे आहे.
प्रश्न: “सिंधुदुर्ग” किल्ला कोणी आणि कशासाठी बांधला होता?
उत्तर: सिंधुदुर्ग किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांनी कोकण किनारपट्टीचे रक्षण करण्यासाठी बांधला होता. हा किल्ला अरबी समुद्रात मालवणजवळ स्थित आहे. येथील भक्कम बांधणी आणि जलदुर्ग म्हणून असलेले महत्त्व हे या किल्ल्याचे वैशिष्ट्य आहे. सध्या सिंधुदुर्ग हा पर्यटकांसाठी एक आकर्षण आहे.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील “नाशिक” शहर कोणत्या धार्मिक कारणासाठी प्रसिद्ध आहे?
उत्तर: नाशिक शहर गोदावरी नदीच्या काठावर आहे आणि येथे कुंभमेळा साजरा केला जातो. हे धार्मिकदृष्ट्या महत्त्वाचे शहर असून येथे त्र्यंबकेश्वर मंदिर आहे, जे 12 ज्योतिर्लिंगांपैकी एक आहे. येथे हिंदू पौराणिक कथांमधील रामायणाशी संबंधित अनेक ठिकाणे आहेत, ज्यामुळे भाविक नाशिकला मोठ्या प्रमाणावर भेट देतात.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील “सातारा” जिल्ह्यातील “कास पठार” का प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर: कास पठार हे सातारा जिल्ह्यात आहे, जेथे सप्टेंबर महिन्यात विविध रंगांची फुले उमलतात. कास पठार हे “फुलांचे पठार” म्हणून ओळखले जाते आणि ते युनेस्को जागतिक वारसा स्थळ म्हणून घोषित केले आहे. येथे असंख्य दुर्मिळ आणि स्थानिक फुलांची प्रजाती आढळतात, त्यामुळे येथे दरवर्षी शेकडो पर्यटक भेट देतात.
प्रश्न: महाराष्ट्रातील “पैठण” हे ठिकाण कोणत्या गोष्टीसाठी प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर: पैठण हे ठिकाण महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध “पैठणी साड्या” तयार करण्यासाठी ओळखले जाते. पैठणी साडी हाताने विणली जाते आणि तिच्यावर सुंदर नक्षीकाम असते. या साड्या प्राचीन काळापासून राजघराण्यांमध्ये आणि सणसमारंभात वापरल्या जातात. शिवाय पैठण हे प्राचीन मराठी संस्कृतीचे केंद्र मानले जाते.
प्रश्न: “ताडोबा-अंधारी व्याघ्र प्रकल्प” महाराष्ट्रात कुठे आहे, आणि त्याचे वैशिष्ट्य काय आहे ?
उत्तर: ताडोबा-अंधारी व्याघ्र प्रकल्प हा चंद्रपूर जिल्ह्यात आहे, आणि हा प्रकल्प वाघांच्या संवर्धनासाठी ओळखला जातो. ताडोबा येथे बिबटे, अस्वले, चितळ, आणि विविध प्रकारचे पक्षी सुद्धा आढळतात. वन्यजीव प्रेमी आणि पर्यावरण प्रेमींसाठी ताडोबा हे एक प्रमुख पर्यटन स्थळ आहे.
हे पन एकदा पहा- Gk Questions in Marathi | जनरल नॉलेज प्रश्न उत्तर
हे पन एकदा पहा- 50 gk questions with answers | 50 जनरल नॉलेज प्रश्न उत्तरे
